ಅಹಂಕಾರ ಧ್ವಂಸದಿಂದಲೇ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಕದನವಿರಾಮ!

ಅಹಂಕಾರ ಧ್ವಂಸದಿಂದಲೇ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಕದನವಿರಾಮ!

ನಿನ್ನೆ ಜನವರಿ 1, ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಕಲ್ಪಗಳು ಜನ್ನ ಕಳೆದ ದಿನ! ಈ ಪೈಕಿ ಹಲವು ಸಂಕಲ್ಪಗಳು ಅಲ್ಪಾಯುಷಿ, ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ದೀರ್ಘಾಯುಷಿ. ಪ್ರತಿವಾರಿಯೂ ಕೈಗೊಂಡ ಸಂಕಲ್ಪ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಲೆ ಸೇರಿಬಿಡುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಇದೆಲ್ಲವೂ ಬಾಹ್ಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ರೂಪ ತಳೆದಿದ್ದು. ಹಾಗಾಗಿಯೇ, ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಜೀವನ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಹಾದಲಿನಿಂದಲೂ ಅಂತರಿಕ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತ, ಮಾನವ ಮಾಧವನಾಗಲು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡಿವೆ/ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ಹಾಗಿದ್ದರೂ, ಮನುಷ ತೀವ್ರ ಒಂಟಿತನ, ದುಃಖ, ನೋವು ಏಕೆ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಸಂಬಂಧಗಳು ಅರಳುವ ಬದಲು ದಿನೇದಿನೇ ಸೊರಗುತ್ತಿರುವುದು ಏಕೆ? ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರವೇ ಅಹಂಕಾರ! ಮನುಷ್ಯನ ಒಳಗಿನ ಕದನಗಳಿಗೂ, ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಬಾಹ್ಯ ಸಮರಗಳಿಗೂ ಅಸ್ತ್ರವೇ ಈ ಅಹಂಕಾರ, ಈ ಅಸ್ತವನ್ನು ಕೆಳಗಿಟ್ಟರೆ ಪ್ರಪಂಚದ ಅದೆಷ್ಟೋ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ದೂರವಾಗುತ್ತವೆ. ಯಾರದೋ ಅಹಂನ ತಾಕಲಾಟದಲ್ಲಿ ಇನ್ನಾರೋ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಅಹಂಕಾರ ವಿನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂದು ಇತಿಹಾಸ ತಿಳಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದೆ, ವರ್ತಮಾನ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಆದರೂ, ಆ ವಾಸ್ತವವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತ ಜೀವನವನ್ನು ಶಿಷ್ಟವಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೆ ಏನೆನ್ನಬೇಕು? ರಾವಣ ಶ್ರೀರಾಮಚಂದ್ರನ ಮಾತನ್ನು ಬಿಡಿ, ಹೆಂಡತಿ, ಮಗನ ಬುದ್ದಿಮಾತನ್ನಾದರೂ ಒಪ್ಪಿದ್ದರೆ ಯುದ್ದ ನಿಂತುಹೋಗುತ್ತಿತ್ತು. ‘ಶ್ರೀರಾಮ ತುಂಬ ಬಲಶಾಲಿ, ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಹಾಗೂ ಸದ್ಗುಣಸಂಪನ್ನ, ಆತನ ವಿರುದ್ಧ ಯುದ್ಧ ಮುಂದುವರಿಸುವುದು ಬೇಡ’ ಎಂದು ಮಗ ಇಂದ್ರಜಿತ್ ಹೇಳಿದರೂ, ‘ಯಾರದು ಶ್ರೀರಾಮ, ನನ್ನೆದುರು ಗೆಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?’ ಎಂಬ ಹುಚ್ಚು ಅಹಂಕಾರದಲ್ಲೇ ರಾವಣ ಹತನಾದ. ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಸಲಹೆಯಂತೆ ಕೌರವರು ಪಾಂಡವರಿಗೆ ಐದು ಹಳ್ಳಿಗಳನ್ನಾದರೂ ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟಿದ್ದರೆ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ಯುದ್ಧ ನಡೆಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಕೌರವ ಕುಲ ನಾಶವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ‘ಐದು ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲ, ಒಂದು ಸೂಜಿ ಮೊನೆಯಷ್ಟು ಜಾಗ ಬಿಟ್ಟು ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೂಂಕರಿಸಿದ ಕೌರವರು, ಸರ್ವಪತನವನ್ನೇ ಕಂಡರು.

ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ಮತ್ತು ಜೀವನಧರ್ಮವನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ ಅಷ್ಟೇ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿಸಿಕೊಡುತ್ತಿದೆ ಧಾರವಾಡದ ಶ್ರೀ ಆಶ್ರಮ. ಇಲ್ಲಿನ ಪೂಜ್ಯ ಶ್ರೀ ಎ.ಪಿ. ಪಾಟೀಲ್ ಗುರೂಜಿ ಅವರ ಸತ್ಸಂಗವಂತೂ ಅಸಂಖ್ಯ ಜನರ ಬದುಕನ್ನು ಬದಲಿಸಿದೆ. ‘ಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಮನೆಯ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಗುವೇ ಕಾಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇತರರನ್ನು ದೂಷಿಸುತ್ತ ದಿನ ಆರಂಭಿಸಿದರೆ, ನೆಮ್ಮದಿ, ನಗು ಎಲ್ಲಿ? ಮೊದಲು ನಗು ನಗುತ್ತ ಬಾಳಲು ಕಲಿಯಿರಿ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಇರುವಂತೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ. ಯಾರನ್ನೂ ಬದಲಿಸುವ ಸಾಹಸಕ್ಕೆ ಹೋಗಬೇಡಿ, ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ ಅಷ್ಟೇ ಸಾಕು, ನಗು ಅರಳಲು, ನೆಮ್ಮದಿ ನೆಲೆಸಲು’ ಎಂಬ ಅವರ ಮಾತು ನಿತ್ಯಸತ್ಯ ಮತ್ತು ನಿಜವಾದ ಉತ್ಕರ್ಷಪಥವನ್ನು ದರ್ಶಿಸುವಂಥದ್ದು.

ಶ್ರೀ ಎ.ಪಿ. ಪಾಟೀಲ್ ಗುರೂಜಿ ಅವರ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಚಿಂತಕರಾದ ರಾಮಣ್ಣ ಪಾಟೀಲ್ ಅವರ ಸಂದೇಶವೊಂದು ಇಂದು ಬೆಳಗ್ಗೆ ಇನ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌ಗೆ ಬಂತು. “ನಾನು ಬದಲಾವಣೆ ಆಗಲು, ನನ್ನ ಭಾವನೆಗಳು ಬದಲಾಗಲು… ನನ್ನ ಛಲ ಹೊತ್ತ ಪ್ರಯತ್ನ ಯಾವಾಗ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವುದೊ… ಆ ಕ್ಷಣವೇ ನನಗೆ ಹೊಸ ಕ್ಷಣಗಳು, ಹೊಸ ವರ್ಷ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವುದು. ಕಾಲ ಕೆಟ್ಟಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಮನಸ್ಸು ಕೆಟ್ಟಿದೆ ಅಷ್ಟೇ. ನಾನೇ ಸರಿ ಎಂಬ ಅಹಂಕಾರ ಯಾವಾಗ ಅಳಿಯುವುದೊ, ಆವಾಗ ನನಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಬೇರೊಬ್ಬರಲ್ಲಿ ದೋಷ ಹುಡುಕುವುದಕ್ಕಿಂತ ನನ್ನನ್ನು ನಾನು ವಿಮರ್ಶೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಅವಾಗ ಹೊಸ ಕ್ಷಣ, ಹೊಸ ವರ್ಷ ನನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ’. ಎಷ್ಟು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಮಾತಲ್ಲವೇ? ಆಂತರಿಕ ಬದಲಾವಣೆ. ನಮ್ಮಿಂದಲೇ ಸುಧಾರಣೆ ಆರಂಭವಾಗದೆ ಎಷ್ಟು ಹೊಸ ಸಂಕಲ್ಪಗಳು ಕೈಗೊಂಡರೇನು ಫಲ?

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ:ಕೊನೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆ, ಆ… 3 ಗಂಟೆ

ಅಹಂಕಾರ ಕ್ಷೀಣಿಸಿದರೆ ಸಾಕಾಗಲ್ಲ. ಅಹಂಕಾರ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಧ್ವಂಸಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಆಗಲೇ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಕದನವಿರಾಮವಾಗಿ ಪ್ರೇಮದ, ಆನಂದದ ಯಾತ್ರೆ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರೇಮ ಎಂಬುದು ಸುಂದರ ಶಬ್ದ ಅಥವಾ ಅದ್ಭುತ ಭಾವ ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ; ಮನುಷ್ಯನ ಬದುಕಿಗೆ (ಪಶುಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಸಹ) ಅಮ್ಲಜನಕದಷ್ಟೇ ಪ್ರೇಮ ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದು. ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲ ಜೀವಿಗಳಿಗೂ ಪ್ರೇಮ ಬೇಕು, ಅನಂದ ಬೇಕು. ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಎಷ್ಟು ಹಸಿವು, ಹಾಹಾಕರ ಇದೆಯೋ, ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕೊಂಚ ಹೆಚ್ಚೇ ಪ್ರೇಮ ಹಾಗೂ ಆನಂದಕ್ಕಾಗಿ ಜನರು ಹಸಿದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಪ್ರೇಮದ, ಆನಂದದ ಮೆರವಣಿಗೆ ಸಾಗಬೇಕಾದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಅಹಂಕಾರ ನಾಶವಾಗಿರಲೇ ಬೇಕು. ‘ಗಂಡನ ಕಿರುಕುಳದಿಂದ ಹೆಂಡತಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ’, ‘ಹೆಂಡತಿಯ ಕಿರುಕುಳದಿಂದ ಗಂಡನ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ’ಯಂಥ ಸುದ್ದಿಗಳು ನಿತ್ಯವೂ ಕಾಣುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅಹಂನ ಭಾರದಿಂದ ಸಂಬಂಧಗಳು ಸೊಬಗು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುವುದು. ಅಂತಃಕರಣದ ತುಂಬೆಲ್ಲ ಸ್ವಾರ್ಥದ ಕಲ್ಮಶ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿರುವಾಗ, ಅಲ್ಲಿ ಅಹಂ ಅಲ್ಲದೆ ಬೇರೇನು ನೆಲೆಸಲು ಸಾಧ್ಯ? ಆಗಲೇ ನಡೆಯುವುದು, ‘ನಾನೇ ಹೆಚ್ಚು, ನಾನೇ ಸರಿ’ ಎಂಬ ಕದನ.ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ ಎಷ್ಟು ದಿನ ಅಂತ ಅಹಂಕಾರದಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ ಹೇಳಿ? ಮನುಷ್ಯನ ಹುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸಾವು ಎರಡೂ ಆಕಸ್ಮಿಕ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಂದ ಖರೀದಿಸುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಗ್ಯಾರಂಟಿ/ವಾರಂಟಿ ಕಾರ್ಡ್ ಇದೆ. ಆದರೆ, ಹುಟ್ಟಿನ ಬಳಿಕ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಗ್ಯಾರಂಟಿ/ವಾರಂಟಿ ಕಾರ್ಡ್ ಇಲ್ಲ. ಹುಟ್ಟಿದ ಕ್ಷಣದಿಂದಲೇ ಸಾವಿನ ಕಡೆಯ ಪಯಣವೂ ಆರಂಭವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಮನುಷ್ಯ ಬಾಳಿ ಬದುಕಬೇಕಾದ್ದೇ ಅತ್ಯಂತ ಸಹಜವಾಗಿ, ಏಕೆಂದರೆ, ಇಲ್ಲಿ ಅವನದ್ದು ಅಂತ ಯಾವುದಿಲ್ಲ. ಇರುವಷ್ಟು ದಿನ ಜೀವನ ಪಯಣದ ಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಆನಂದಿಸಿ, ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಕೊಡಬೇಕಾದ್ದನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಹೊರಡಬೇಕಷ್ಟೇ.

ಸದ್ಗುರು ಜಗ್ಗಿ ವಾಸುದೇವ್ ಅವರು ಹೊಸವರ್ಷದ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೀಡುವಾಗ ಹೇಳಿದರು, ‘ಹೋದ ವರ್ಷ ನೀವು ಎಷ್ಟೇ ನೋವು, ಕಷ್ಟ, ಕಹಿ ಅನುಭವಿಸಿರಲಿ, ಈ ವರ್ಷ ಸಂತೋಷವಾಗಿ ಇರಲು ಅದ್ಯಾವುದೂ ಅಡ್ಡಿ ಆಗಬಾರದು. ಯಾಕೆ ವ್ಯಥೆ ಪಡುತ್ತೀರಿ? ಬರುವಾಗ ನಮ್ಮ ಜತೆ ಏನಾದರೂ ತಂದಿದ್ದೇವೆಯೇ, ಹೋಗುವಾಗ ಏನಾದರೂ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲಿದ್ದೇವೆಯೇ? ಇಲ್ಲ ಎಂದ ಮೇಲೆ ಎಷ್ಟು ದಿನ ಅಳುತ್ತೀರಿ, ಎಷ್ಟು ದಿನ ಖಿನ್ನತೆಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತೀರಿ, ಇಂದಿನ ಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಬದುಕಿ…’ ಆದರೆ, ಇಂದಿನ ಕ್ಷಣಗಳನ್ನೂ ನಾವೇ ಅಹಂಕಾರಕ್ಕೆ ಬಲಿ ಕೊಟ್ಟರೆ ಅದು ನಮ್ಮ ಅಪರಾಧವೇ ಹೌದು. ಹಾಗಾಗಿ, ಜೀವನವನ್ನು, ವಿಧಿಬರಹವನ್ನು ದೂಷಿಸಿ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ.

ಎಲ್ಲ ಭೇದಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತೊಗೆದು ಮಾತೃತ್ವದ ಸವಿಯನ್ನು ಉಣಬಡಿಸಿದವರು ಶ್ರೀಮಾತೆ ಶಾರದಾದೇವಿ. ಅವರ ಈ ವಾಣಿ ಅಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಡೆದೋಡಿಸುವಂಥದ್ದು. ‘ಭಗವಂತನೇ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಿರುವವನು ಎಂಬುದು ನಿಜ. ಆದರೆ, ಕೆಲವರು ಮಾತ್ರ ಇದನ್ನು ನಿಜವಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಗರ್ವ ತಲೆಗೇರಿದವರು ತಾವೇ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಭಗವಂತನನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಭಗವಂತನು ಯಾರು ತನ್ನನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸುತ್ತಾರೋ ಅವರನ್ನುಎಲ್ಲ ಅಪಾಯಗಳಿಂದಲೂ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾನೆ’. ‘ಮನಸ್ಸೇ ಎಲ್ಲವೂ ಇದೆ. ಮಾನವನು ಮೊದಲು ತನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ತಪ್ಪು ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಬಳಿಕವೇ ಇತರರ ತಪ್ಪನ್ನೂ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ. ಅದಕ್ಕೆಂದೆ ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ- ‘ಮನಸ್ಸಿನ ಪ್ರಸನ್ನತೆ, ಸೌಮ್ಯಭಾವ, ಮೌನ, ಮನೋನಿಗ್ರಹ, ಹೃದಯ ಪರಿಶುದ್ಧತೆ- ಇವುಗಳು ಮಾನಸಿಕ ತಪಸ್ಸು’ ಎಂದು. ‘ದ್ವೇಷಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ದ್ವೇಷವನ್ನು, ಹಿಂಸೆಗೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸದಿರಿ. ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದುದನ್ನೇ ಬಯಸುತ್ತ ನೀವು ಕೆಡುಕು ಹಾಗೂ ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಮುಕ್ತರಾಗಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು’ ಎಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯ ದಾರಿಯನ್ನೂ ತೋರಿದ್ದಾನೆ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ. ‘ಜಗತ್ತಿಗೆ ಇಂದು ಅತ್ಯಂತ ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ಬೇಕಾಗಿರುವುದು- ಪ್ರೀತಿಯಿಂದಕೂಡಿದ ಹೃದಯ’ ಎಂಬ ಭಗವಾನ್ ಬುದ್ಧನ ಮಾತನ್ನೂ ಮರೆತುಬಿಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ. ನಿಜ, ಅಹಂಕಾರ ಸೋತರೆ ಮನುಷ್ಯ ಧರ್ಮ ಗೆಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಮನುಷ್ಯನ ಅಂತರಂಗದಲ್ಲಿ ಅಡಕವಾಗಿರುವ ವಿನಯ, ಸೌಜನ್ಯ, ಕರುಣೆ, ದಯೆ, ಸೇವೆ, ಮಮತೆ, ವಾತ್ಸಲ್ಯ, ಪರೋಪಕಾರ, ಆನಂದದ ಗುಣಗಳು ಜಾಗೃತಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ಅಹಂಕಾರ ಎಂಬುದು ನಾವೇ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತ ಸೃಷ್ಟಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಕೋಟಿ, ಇದರಿಂದ ಹೊರ ಬರುವುದು ಸುಲಭ, ಅದಕ್ಕೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಪ್ರಬಲ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ ಮುಖ್ಯ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಹೀಗೆ ಮಾಡಬಹುದು.

* ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದು. ಒಂದಿಷ್ಟು ವೈರಾಗ್ಯ. ವೈರಾಗ್ಯ ಎಂದಾಕ್ಷಣ ಎಲ್ಲವನ್ನು ತೊರೆದು ಹಿಮಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋಗಿಬಿಡಬೇಕು ಅಂತಲ್ಲ. ಅತಿಯಾದ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳ ಭಾರವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕೂಡ ನಮ್ಮನ್ನು ವೈರಾಗ್ಯದ ಕಡೆಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಸ್ವವಿಮರ್ಶೆ/ ಸ್ವಅವಲೋಕನ. ಬೇರೆಯವರ ತಪ್ಪನ್ನು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಹೇಳುವ ನಾವು ನಮ್ಮೊಳಗೆ ಇಣುಕಿದರೆ ಸತ್ಯ ಗೋಚರವಾಗುತ್ತದೆ. ಕತ್ತಲನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ ಬೆಳಕು ಸಿಗುತ್ತದೆ. ತಪ್ಪು/ಪ್ರಮಾದ ಅಥವಾ ದೋಷಗಳನ್ನು ತಿದ್ದಿಕೊಂಡು, ಸಹಜವಾಗಿ, ಸರಳವಾಗಿ ಬದುಕುವುದು. ಯಾವುದು ನಮಗೆ ಅಹಿತವೋ ಅದು ಪರರಿಗೂ ಅಹಿತವೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತು. ಅಂಥ ಕೃತ್ಯಗಳಿಂದ ದೂರವಿರುವುದು. ಎಲ್ಲವನ್ನೂ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಪ್ರೀತಿಸುವ ಗುಣ (ಶಾರದೆ ಮಾತೆಯವರು ಪಾಪಿಗಳನ್ನೂ ಕ್ಷಮಿಸಿ, ಅವರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಯ ಪಥ ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟರು).

ಇನ್ನು, ಅಹಂಕಾರ ತೊರೆದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಎಷ್ಟೆಲ್ಲ ಲಾಭಗಳಿವೆ ನೋಡಿ.

ನಿರಾಳವಾಗಿ, ಆಹ್ಲಾದವಾಗಿ ಬದುಕಬಹುದು. ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಔನ್ನತ್ಯಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತದೆ. ಕ್ಷೇಶ, ಮನೋವ್ಯಥೆ, ಕಲಹಗಳು ದೂರವಾಗುತ್ತವೆ. ಸಂಬಂಧಗಳು ದೃಢ ಹಾಗೂ ಸುಂದರಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಒಂಟಿತನ ಅಂತ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಃ ಕರಣದ ಲೋಕವೂ ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಸ್ನೇಹದ ಸೇತುವೆ ವಿಸ್ತಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬಂದವರು ಸಹ ನಗುವನ್ನು ಧರಿಸಿ, ಆನಂದದ ಭಾವ ಹೊಂದಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಅನುಕಂಪ ಎಂಬ ಮೌಲ್ಯ ಜಾಗೃತವಾಗಿ ಮಾನವೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ನಿಜವಾದ ಬೆಲೆ ಸಿಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಮುಗಿದಾಗಲೂ ಏನೆಲ್ಲ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ, ನಮ್ಮ ಭಾವನಾ ಸಂಪತ್ತು ಎಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಹೊಸಬರಿಗೆ, ಅಗತ್ಯ ಇದ್ದವರಿಗೆ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಿದ್ದೇವೆ. ಭಾವನಾ ಪ್ರಪಂಚ ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಶಾಲವಾಗಿದೆಯೇ ಅಥವಾ ಸಂಕುಚಿತವಾಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನೂ ಅವಲೋಕಿಸಿಕೊಂಡರೆ ನಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ಬಹುತೇಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಸಿಗಲು ಸಾಧ್ಯ. ಏಕೆಂದರೆ, ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕಂಡುಕೊಂಡ ಸುಧಾರಣೆಯೇ ಶಾಶ್ವತ ಬದಲಾವಣೆ ತರಬಲ್ಲದು ಎಂಬ ಸರಳಸತ್ಯವನ್ನು ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳೋಣ. ಅಹಂಕಾರದ ಸಂಹಾರ, ಮಾನವೀಯತೆಯ ವಿಜಯವೇ ನಮ್ಮ ಧ್ಯೇಯವಾಗಲಿ‌. ನಗು, ನೆಮ್ಮದಿ ಆವರಿಸಿಕೊಂಡು ಬದುಕು ನಂದನವನವಗಲಿ.